Leczenie ortodontyczne

Ortodonta zajmuje się leczeniem wad żuchwy oraz niewłaściwości i krzywizn zębowych. Co warto zapamiętać? Wada zgryzu bazuje na nieprawidłowym ulokowaniu zębów lub szczęki, co z kolei przyczynia się do istotnych problemów z wymową, zniekształcenia twarzy – wpływając niekorzystnie na sposób postrzegania siebie i będąc przyczyną niskiej samooceny w późniejszym wieku. Proces leczenia wady zgryzu jest długotrwały i trwa zazwyczaj około 2 lat.

Czynniki powstawania wad zgryzu

Wady zgryzu dzielą się na wrodzone i nabyte. Do zniekształcenia szczęki może dojść już we wczesnym rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak zazwyczaj są to złe nawyki dzieci. Bezustanne ssanie kciuka czy niedobrze dopasowanego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych zabawek), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta powoduje deformacji szczęki. Także złe ułożenie dziecka podczas karmienia piersią, może wywoływać kłopoty. Na pierwszą wizytę kontrolną warto zabrać dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta wcześnie wskaże możliwe wady oraz zatroszczy się o właściwy rozwój dziecka.

Dlaczego wizyta u ortodonty jest przydatna?

Nieleczenie albo lekceważenie wady prowadzi do jej nasilenia, a to z kolei natęża ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może powodować utrudnienie w spożywaniu pokarmów, a także oddychaniu. Zły układ szczęki sprawia bóle zębów, ich rozchwianie lub przedwczesne ścieranie. Sprzyja to także gromadzeniu kamienia nazębnego oraz może prowadzić do rozwoju chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.

Rodzaje wad zgryzu

Tyłozgryz – najczęściej występująca wada zgryzu. Dolne zęby chowają się za zębami górnymi, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. Niekiedy górne siekacze pochylają się w kierunku górnej wargi, a twarz zniekształca się poprzez cofnięcie żuchwy.

Przodozgryz – w tym przypadku to dolne zęby zachodzą na górne. Powstaje widoczne przemieszczenie brody do przodu.

Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.

Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Wpływa to na utratę symetrii twarzy ze względu na skrócenie dolnego odcinka. Tak ułożone zęby przesadnie się ścierają,  co jest powodem chorób dziąseł i przyzębia.

Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w prawidłowej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Zgryz otwarty powoduje wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.

Stłoczenia zębów – pojawiają się wtedy, gdy zęby mają nieodpowiedni rozmiar w stosunku do zębodołów. Wychodzą poodwracane lub w złych miejscach, w wyniku braku przestrzeni w jamie ustnej.

Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne szpary, powodowane nadmiarem miejsca w żuchwie.

Jak leczyć wady zgryzu? Kiedy zalecany jest ortodonta?

Leczenie wady zgryzu zwykle rozpoczyna się od chwili wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci zalecają zadbanie o właściwy zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, dlatego leczenie jest prostsze i zmniejsza się ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest możliwa dla każdego.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparaty na zęby dzielą się na stałe — mocowane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.

Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która prostuje wadę, jest w tym przypadku łuk sczepiony z metalowymi zamkami, które przykleja się do pojedynczych zębów i mocuje przy użyciu ligatur ortodontycznych. Dla urozmaicenia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość doboru różnych kolorów ligatur. Dla dbających o większą estetykę możliwe są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.

Aparat lingwalny — zakładany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od środka jamy ustnej. Projektowane są dla każdego pacjenta indywidualnie i usuwają wstyd związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Ujemną stroną tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.

Aparat samoligaturujący — ten model aparatu ortodontycznego cechuje się inną budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.

Aparat Clear Aligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest świetnym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki temu, że można go zdjąć samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.

Ile kosztuje aparat ortodontyczny?

Koszty aparatów ortodontycznych są związane z typem wybranego rodzaju. Najtańszymi aparatami są te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — wymagają większego nakładu. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Cena najdroższych aparatów ortodontycznych może dochodzić do 7 tysięcy złotych.  Aparaty na zęby są też dostępne do wzięcia na raty. W koszt leczenia trzeba także wliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest zależna od czasu leczenia. Leczenie ortodontyczne może być finansowane przez NFZ dla dzieci poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.

Jak dbać o aparat ortodontyczny?

Dbałość o zęby  w trakcie noszenia aparatu ma ogromne znaczenie. Aparat może początkowo drażnić, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego pozostałości jedzenia. Należy myć zęby po każdym posiłku i zrezygnować z pokarmów, które mogą pozostawać na zamkach i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.

Aparat ortodontyczny a zęby a leczenie zębów

To, czy można leczyć zęby w trakcie leczenia aparatem na zęby, szczególnie ciekawi pacjentów, co noszą stały aparat. Nie wolno zdejmować go samodzielnie, co oznacza w obecności problemów niezbędna jest wizyta u lekarza ortodonty. Przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego każdy pacjent musi zadbać o to, żeby jego zęby były w pełni wyleczone. W ten sposób minimalizuje się ryzyko wizyt naprawczych w trakcie noszenia aparatu na zęby. Nie ma jednak zakazów leczenia zębów, gdy pacjent ma stały aparat na zęby.

Noszenie aparatu łączy się ze zwiększoną koniecznością dbania o zęby. Z uwagi na zamocowane na zębach zamki oraz pozostałe elementy konstrukcji aparatu , wymiatanie osadów i resztek jedzenia jest trudniejsze. Z tego powodu pacjenci korzystający z leczenia ortodontycznego muszą dokładniej myć zęby, szczególnie w okolicach aparatu . Zaniedbanie higieny w tym okresie, może sprawić, że na wcześniej wyleczonych zębach pokażą się próchnicowe zmiany. W tej sytuacji trzeba zapisać się na wizytę u dentysty. Lekceważenie zmian ze względu na ortodontyczny aparat może wywołać nieprzyjemne skutki. Próchnica bez trudu przechodzi na kolejne zęby, więc lepiej usunąć problem.

Leczenie w ciągu używania aparatu jest możliwe. Jeżeli aparat utrudnia dojście do nadpsutego zęba, można go zdjąć na czas naprawy. Taki zabieg nie zagrozi skuteczności leczenia ortodontycznego.

www.ortodontatorun.pl